Powieść Maksyma Gorkiego wydana w 1906 roku, pierwszy w pełni socrealistyczny utwór, obrazujący narodziny ruchu robotniczego. Powstała na fali doświadczeń Gorkiego związanych z przedrewolucyjną demonstracją majową w Sormowie k. Niżnego Nowgorodu w 1902 roku. Utwór trzykrotnie zekranizowano. Gorki od wczesnego dzieciństwa ciężko pracował fizycznie. Napatrzył się na nędzę i niedolę robotników i chłopów rosyjskich. Jego krytyka porządku carskiego, mieszczaństwa, władz wypływa z jego przeżyć i obserwacji. Jest zafascynowany ruchami socjaldemokratycznymi, w nich widzi ratunek na głęboką niesprawiedliwość społeczną. Matka to jego manifest, napisany 12 lat przed rewolucją październikową (której był przeciwnikiem). To jego opis stanu współczesnego sytuacji; szarej, brudnej i nędznej rosyjskiej prowincji początku XX wieku, fabryk w których robotnicy pracują po 10-12 godzin dziennie. Opis przemocy... aparatu państwa i właścicieli, która powiela się w domach, gdzie króluje wódka i tyrania. Żadnej nadziei, żadnej dobrej chwili. Jedyny promyk to buntująca się przeciw odwiecznemu porządkowi młodzież i jej piękne marzenia o równości i sprawiedliwości. Pelagia Własowa, kobieta prosta, pokorna i głęboko religijna, żyje wraz z brutalnym mężem-alkoholikiem oraz buntującym się przeciwko nędzy i upokorzeniu, synem, Pawłem. Gdy Paweł zostaje przewodniczącym partii socjaldemokratycznej w miasteczku i zaczyna organizować w swoim domu spotkania z towarzyszami, za swoją działalność trafia do więzienia. Matka głęboko stara się zrozumieć syna, jego filozofię i cele. Gorki wierzył w nowa ideę, która zwała się Socjalizmem (później, gdy Lenin zaczął ją realizować stał się wobec niej krytyczny), wierzył że istnieje taki ustrój społeczny, który wyrówna szanse, da powszechną edukację, powszechną służbę zdrowia, godne życie tym wynędzniałym, szarym ludziom. Bo czyż nie jest tak, że wszyscy w to wierzymy, że wszyscy pragnęlibyśmy, by już nie było więcej nędzy, głodu, poniżenia. By niesprawiedliwość zniknęła z naszego świata. Czy nie warto o to walczyć?
ISBN: 8305112624 Tłumacz: Halina Górska Wydawnictwo: Książka i Wiedza Liczba stron: 302
To przestępstwo, matko. Najpodlejszy mord milionów ludzi - mord dusz... Rozumiesz? Zabijają duszę! Widzisz różnicę między nami i nimi: człowiek uderzył i brzydzi się, wstyd mu, boli go to! Ale najważniejsze, że brzydzi się! A tamci zabijają tysiącami, bez litości, bez drgnienia serca, zabijają z zadowoleniem! I tylko dlatego niosą wszystkiemu i wszystkim śmiertelny ucisk, żeby ocalić srebro, złoto, marne papierki, całe to nędzne paskudztwo, które daje im władzę nad ludźmi. Pomyśl, nie siebie ochraniają mordując naród, nie dla siebie to robią wypaczając dusze ludzkie. Chodzi im o majątek. Nie tego strzegą, co jest w ich wnętrzu, lecz tego, co na zewnątrz.
A kto jest najbardziej winien ze wszystkich? - Winien, widzisz, jest ten, kto pierwszy powiedział: to moje!
W zupełnym oderwaniu od polityki, czerpiąc z historii tylko tyle, żeby być w stanie zrozumieć kontekst lubię socrealizm. Tak, jak niektórzy oglądają horrory klasy B. Często z pełną świadomością, że obiektywnie to kicha. Ot, podoba mi się ta toporność, monumentalność (zwykle na pokaz) i prostota - żeby nie powiedzieć prostackość. Przy czym - to chcę mocno zaznaczyć - doceniam tam, tę momentami...Czytaj całą recenzję
Bloger N.
2021-03-10
Ocena:
10 / 10
"Matka" Gorkiego to niełatwa, ale bardzo ciekawa pozycja traktująca o socjalizmie, o totalitaryzmie i problemach społecznych carskiej Rosji. Powieść można po części odebrać jako manifest, mocną propagandę...Czytaj całą recenzję
Księgarnia
Typ
Poprzednia cena
Cena
Akcja
papier
Brak danych
27,39 zł
Małgorzata B.
2021-02-10
Ocena:
10 / 10
To lektura przez którą nie przejdziesz łatwo i możesz zderzyć się z rzeczywistością, tak samo jak główny bohater książki. Maksym Gorki opisuje w niej swoje życie, swoją ciężką pracę i głębokie wierzenia...Czytaj całą recenzję